Cleaning in Place (CIP)
Co oznacza czyszczenie CIP? – definicja
„Cleaning in Place“, czyli czyszczenie na miejscu, odnosi się do procesu czyszczenia instalacji produkcyjnych i przewodów rurowych. Instalacja jest czyszczona – bez wcześniejszego demontażu – w procesie kołowym lub ciągłym.
Zastosowanie w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i produkcji napojów
Pierwotnie opracowane dla przemysłu spożywczego i mleczarni, czyszczenie CIP jest stosowane głównie w przemyśle browarskim i farmaceutycznym. W przypadku zastosowań w biotechnologii po czyszczeniu CIP zwykle następuje czyszczenie SIP (z ang. „Sterilization-in-Place“).
Proces czyszczenia CIP w przemyśle spożywczym
Proces czyszczenia różni się w zależności od produktu, który ma być przetworzony, np. żywność, piwo lub produkty mleczne. Zazwyczaj czyszczenie CIP wymaga wykonania następujących czynności:
- Wstępne przepłukanie wodą w celu usunięcia większych zanieczyszczeń.
- Przepłukanie instalacji ługiem lub środkiem czyszczącym.
- Płukanie pośrednie wodą w celu wypłukania środka czyszczącego.
- Przepłukanie instalacji kwasem.
- Przepłukanie wodą.
- Opcjonalnie: Dezynfekcja, np. poprzez dezynfekcję stałą: Po zakończeniu produkcji np. w weekend, instalacja jest napełniana środkiem dezynfekującym.
Cleaning in Place = w pełni automatyczny proces czyszczenia za pomocą sterowania CIP
Operatorzy zazwyczaj w pełni automatycznie sterują czyszczeniem CIP instalacji produkcyjnych. Korzyść: Wysokość temperatury, czas trwania i kolejność czyszczonych mediów są kontrolowane automatycznie.
Lista kontrolna – co należy wziąć pod uwagę?
- Produkt i roztwór czyszczący nie mieszają się (szczególnie przy ponownym użyciu ługu w tzw. „zbiornikach piętrowych“).
- Wszystkie czyszczone komponenty instalacji i systemu przewodów rurowych są rejestrowane w celu uniknięcia „martwych przestrzeni“.
- Materiały instalacji są odporne na środek czyszczący (ług, kwas, środek dezynfekujący).
Źródło: Technologia żywności i bioprocesów, H.G. Kessler